fbpx
fizjoprofilaktyka

Profilaktyka w treningu

To obszar działań w fizjoterapii mający na celu zapobieganie zmianom przeciążeniowym, inwolucyjnym i urazom. Jest to działanie ukierunkowane na taki dobór środków, metod i strategii terapeutycznych, aby poprawić parametry fizjologiczne i biomechaniczne osoby trenującej, by zachować, przywracać optymalny stan homeostazy danego organizmu.

Organizm sportowca jest poddawany bardzo dużym obciążeniom, które sumują się z każdym kolejnym dniem treningowym, tygodniem, rokiem. Układ mięśniowy oraz szkieletowy w trakcie powtarzalnych jednostek treningowych ulega ciągłemu procesowi uszkadzania, regeneracji i naprawy.

Systematyczne wielokrotnie powtarzanie tych samych wzorców ruchowych może powodować skracania się mięśni oraz ich wzmożone napięcia. Dochodzi do uszkodzeń komórkowych i przejściowych stanów zapalnych, a co za tym idzie do zmian w mechanice pracujących mięśni. Aby przeciwdziałać tym dysfunkcjom organizm ratuje się i tworzy liczne kompensacje.

Czym jest kompensacja?

Ciało człowieka stara się stale dążyć do równowagi – kiedy jedna z jego części nie pracuje odpowiednio np. ma zaburzony ślizg tkankowy lub jest przeciążona to zaczyna szukać najefektywniejszego dla siebie rozwiązania.

Dla przykładu funkcje danego obszaru przejmuje na siebie inna struktura. Taki proces określa się mianem kompensacji.

Organizm ten stara się w tych patologicznych warunkach przystosować się do otoczenia i doprowadzić do całkowitej lub częściowej restytucji naruszonej funkcji.

Kompensacja jest zjawiskiem ogólnoustrojowym (zachodzi tu szereg zjawisk biochemicznych i biomechanicznych)a na proces kompensacji mają wpływ następujące czynniki:

  • lokalizacja i rozległość uszkodzenia;
  • wiek i ogólny stan zdrowia chorego;
  • odpowiednie odżywienie i nawodnienie organizmu;
  • motywacja pacjenta;
  • sposób pobudzania oraz sterowania organizmem;
  • szybkość powstawania uszkodzenia.
  • reaktywność układu nerwowego

Prawa kompensacji Anochina

icon-decor-1

Każdy żywy organizm posiada wrodzone “pogotowie kompensacyjne”, czyli fizjologiczne możliwości zastąpienia utraconej funkcji.

icon-decor-2

Kompensacja może nastąpić tylko w przypadku wystąpienia zaburzeń czynności podstawowych mechanizmów fizjologicznych odpowiedzialnych za daną funkcję oraz w wyniku odpowiedniego nasilenia sygnałów.

icon-decor-3

Procesy kompensacji aktywują się bez udziału woli i niezależnie od tego, który narząd został uszkodzony.

Kompensacja wymaga stałego utrwalania oraz doboru odpowiednich bodźców fizjologicznych, ponieważ powrót utraconych funkcji nie jest procesem trwałym. Skuteczność takich działań zawsze powinna być potwierdzona oraz udokumentowana.

Niestety te mechanizmy zastępcze nie zawsze są dla nas korzystne.

Warto pamiętać, że samoistny proces kompensacji zwykle nie jest korzystny, dlatego należy go kontrolować pod okiem fizjoterapeuty zwykle poprzez terapie manualną, odpowiedni trening motoryczny, masaż, terapie przez ciało.

Regularny trening fizyczny powoduje liczne restrykcje po stronie układu ruchu, które na bieżąco powinny być usuwane. Odpowiednio dobrane metody terapeutyczne pozwalają na unikniecie kontuzji i bólów przeciążeniowych.

Należy pamiętać o tym, że pomiędzy treningiem, a regeneracją powinna być zachowana odpowiednia proporcja – jeżeli trenujemy codziennie – powinniśmy stosować również codzienne metody regeneracji. Regularny masaż i terapia manualna jest najskuteczniejszą formą rozluźnienia i regeneracji napiętych mięśni.

Metody regeneracji układu ruchu

Wśród metod regeneracji układu ruchu proponujemy (zobacz ofertę):